شیوه های پژوهش برای برنامه سازی رادیویی و ارائه الگوی مطلوب

امروزه با توجه گسترش رسانه های ماهواره و اینترنت، بقا و اثربخشی رسانه ها با چالش هایی روبرو شده است، رسانه رادیو هم در این کشاکش نرم، سعی در ارائه اطلاعات صحیح، حفظ وتغییر باورها، فرهنگ و خرده فرهنگ های ملی و محلی دارد، این کار میسرنیست مگر با پژوهش های کارآمد قبل از تولید، حین تولید وپس از تولید. در اهمیت وضررت پژوهش برای برنامه های رادیویی همین بس که به تجربه ثابت شده هرگاه برنامه ای دارای اطلاعات و مستندات خوب ومنطقی بوده، دارای استخوان بندی قوی ، چینش آیتمی مناسب، هدف گذاری و تأثیر پیام بالایی بوده است. در این پژوهش با مصاحبه عمیق از پژوهشگران رسانه وتهیه کنندگان مجرب، همچنین اساتید محترم رشته رادیو، به بررسی روشهای پژوهش در برنامه سازی رادیویی پرداخته شد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع کیفی وتوصیفی می باشد.روش جمع آوری داده ها اسنادی کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته است. یافته های پژوهش نشان می دهد در عرصه عمل توجه چندانی به پژوهش برای برنامه سازی وحتی تهیه مقدمات آن نمی شود. از مباحث کارشناسان محترم می توان نتیجه گرفت پژوهشهای برنامه ای برای رادیو به معنای واقعی وجود ندارد و بیشتر نویسندگی متن برنامه است.تحولات صورت گرفته در زمینه پژوهش برای برنامه سازی رادیویی درسالهای اخیر روند مثبت داشته ولی کافی نبوده است. ازسویی عدم اختصاص بودجه کافی به پژوهش وبی توجهی به پژوهشگران سازمانی، بی توجهی برخی از برنامه سازان و تهیه کنندگان به امر پژوهش واحساس نیاز نکردن برنامه ساز به منابع پژوهشی، کمبود پژوهشگر متخصص و آشنا به برنامه سازی و... مهمترین مشکلات پژوهش برای رادیو در زمان کنونی هستند. طبق یافته های این پژوهش مطلوب ترین شیوه پژوهش برای رادیو،شیوه اقتضایی است. پژوهش های منجربه تولید، مخاطب شناسی، پژوهش های برنامه ای، نیازسنجی نظرسنجی،اثرسنجی، مخاطب سنجی(روش پیمایش)،روش گروه های متمرکز(شناخت سلیقه مخاطب)روشهایی هستند که بیشتر از سایر روشها پیشنهاد شده اند. برای رسیدن به وضعیت مطلوب پژوهش، هرکدام از قالب های رادیویی باید بازنگری و بررسی شوند، روشهای تحقیق جدید متناسب با هر قالب باید ابداع گردد و پژوهش در رسانه رادیو باید با توجه به ویژگیهای رادیو وبرنامه شنیداری رادیو انجام گیرد.